V&S in Process Control over aanpak Chemie-Pack

Roland Somers werd na de ramp bij Chemie-Pack in 2011 gevraagd om als projectleider uitvoering een team van overheden te ondersteunen. In Process Control 1-2021 vertelt Roland hoe er een oplossing werd gevonden voor het enorme vervuilingsprobleem.

Geen vergelijkbare casus

“Er was eigenlijk nergens een casus te vinden die vergelijkbaar was met die van Chemie-Pack”, vertelt Roland in Process Control. “In landen waar meer ruimte is, zou men bijvoorbeeld een laag zand over de vervuiling rijden en verderop opnieuw beginnen. Die ruimte hebben we hier niet en we hebben ook regels en normen die een aanpak vereisen; de bodem bij Chemie-Pack én bij de omliggende bedrijven moest daadwerkelijk gesaneerd worden.” Er werd afgetrapt met een website om de omgeving te ontzorgen, de 24/7 bedrijven moesten ook veilig door kunnen werken. Ondertussen stuurden we teams aan die de verschillende deelproblemen in kaart moesten brengen. Parallel werkten we aan oplossingsrichtingen die we in de praktijk konden brengen. Voorlopig was eerst ook het Openbaar Ministerie bezig met onderzoek en Chemie-Pack zelf met eigen oplossingen. Pas toen Chemie-Pack definitief failliet werd verklaard, konden we flinke slagen maken.

Eigen waterzuivering

Roland hield zich onder andere bezig met de voorbereiding en de uitvoering van de sloop en chemische ruiming van het terrein. Maar ook de hemelwaterbeheersing vergde veel aandacht: “de zomer van 2011 was een natte bedoening en al dat regenwater spoelde de aanwezige chemicaliën weer uit. Dat verontreinigde water werd opgevangen en opgeslagen in containers en bassins. Er was echter geen enkele partner te vinden die zoveel en ook zeer sterk verontreinigd water kon of mocht schoonmaken. Daarom zijn we met een aantal partners zelf een waterzuivering gaan bouwen die het wel aan kon.” Die waterzuivering draaide ongeveer vier jaar. Na verloop van tijd bestond de verontreiniging uit ruim vierhonderd verschillende stoffen. “Er zijn geen vierhonderd verschillende stoffen weggelekt, maar de losse stoffen reageerden met elkaar weer tot nieuwe stoffen. Wij haalden soms pompen uit de grond die helemaal verstopt waren met een soort kauwgom-achtige emulsie.”

Bacteriën doen het werk

In 2015 werd begonnen met de aanbesteding van de grote bodemsanering, die door Heijmans wordt uitgevoerd en tot 2028 zal duren. Er werd gekozen voor een systeem op basis van biologische afbraak. “Daarbij gebruik je dus bacteriën die in de bodem zitten om chemicaliën om te zetten naar onschuldige stoffen, zoals CO2 en water. Er zitten altijd al bacteriën in de bodem die, net als andere organismen, ergens op af komen als er wat te eten is. Door extra zuurstof en nutriënten toe te voegen, maak je het de bacteriën dus gemakkelijker. Een traditionele in-situ sanering zou misschien wel sneller gaan, maar dit is een goedkopere oplossing. Bovendien kan het biologische proces nu doorgaan, terwijl er boven de grond alweer gebouwd wordt”, besluit Roland.

Het is in een notendop hoe het voormalige Chemie-Pack terrein weer klaar wordt gemaakt voor herontwikkeling. Het complete artikel over de bodemsanering met behulp van bacteriën, lees je in Process Control, Schone bodem dankzij bacteriën. Daarnaast vind je op onze site een projectbeschrijving over de aanpak bij Chemie-Pack: Unieke aanpak bodemsanering na brand Chemie-Pack Moerdijk.

De ramp bij Chemie-Pack had ook een grote impact op de industrie in het algemeen; de kijk op veiligheid en handhaving is enorm veranderd. Henk Krols, senior-adviseur bij V&S-partner BMD Advies Zuid-Nederland, gaf in dezelfde uitgave van Process Control zijn visie op de veranderingen.